składnia zgody
  • Składnia zgody przy podmiocie szeregowym

    1.07.2023
    1.07.2023

    Witam,

    czy w zdaniu: „...doświadczanie pokazuje, że zakres i rezultat tego są takie same dla każdego z nas” użyta liczba mnoga jest prawidłową formą skoro są wymienione dwa czynniki? Czy raczej pojedyncza jest poprawna? Czy może dowolnie można użyć obu form w tym wypadku?

  • Składnia zgody przy podmiocie szeregowym i przydawce przymiotnej

    7.03.2023
    7.03.2023

    Coraz częściej spotykam w nowo zredagowanych publikacjach konstrukcje typu (podaję przykłady z jednego źródła):

    „W stajni rozbrzmiewały tylko stukanie kopyt i szum wody z węża”;

    „Na plastyce narysowała pędzącego konia z rozwianymi ogonem i grzywą”.

    Takie konstrukcje uważam za rażące hiperpoprawnością, brzydkie i niefunkcjonalne (wyobraźmy sobie, że ktoś cytuje któreś ze zdań, opuszczając fragment wyliczenia). Czy rzeczywiście liczba mnoga czasownika w orzeczeniu jest tu konieczna?

  • Składnia zgody przy przydawce przymiotnej
    23.03.2018
    23.03.2018
    Jak poprawnie łączyć przymiotniki z nazwami różniącymi się rodzajem i liczbą? Czy powiemy mieszkańcy dalekiej Korei i Wietnamu, (…) dalekiego Wietnamu i Korei, czy też (…) dalekich Wietnamu i Korei? Mieszkańcy dalekiej Japonii i Chin czy dalekich Japonii i Chin? (w wyrażeniu dalekich Chin i Japonii problemu jakoś nie widać)? Dotyczy to też nazw krain historycznych i fantastycznych (mieszkańcy dalekiego Kitaju i Nibylandii czy mieszkańcy dalekich Kitaju i Nibylandii?).
  • Składnia zgody przy przydawce przymiotnej

    29.06.2023
    29.06.2023

    Chciałabym spytać, czy możemy zostawić fragment „nawiązywanie kontaktów z dziećmi i młodzieżą zagrożonymi wykluczeniem społecznym” w obecnym brzmieniu.

    „Zagrożonymi” zgrzyta, ale podobnie byłoby z „zagrożoną”.

    Z góry dziękuję za odpowiedź.

  • Składnia liczebników

    15.06.2023
    15.06.2023

    Odmiana wyrażeń przyimek liczebnik rzeczownik

    W wyrażeniu przyimek + rzeczownik przyimek decyduje o przypadku rzeczownika. Liczebniki również odmieniają się przez przypadki np. dwóch studentów.

    Czy poprawne jest stwierdzenie, że przy wyrażeniu przyimek + liczebnik + rzeczownik to przyimek decyduje o przypadku liczebnika i rzeczownika np. dla dwóch studentów (dopełniaczI, z dwoma studentami (narzędnik), o dwóch studentach (miejscownik) ? Czy zawsze liczebnik i rzeczownik będą miały taki sam przypadek ?

  • Składnia liczebników głównych

    17.06.2023
    17.06.2023

    Dziewięć na dziesięć studentek nosiło okulary.

    Czy to zdanie jest poprawne? Jak brzmiałoby w wersji „cztery na pięć"?

    Dziękuję

    D.

  • Składnia liczebników głównych wielowyrazowych

    26.10.2022
    26.10.2022

    Dzień dobry, chciałam zapytać o poprawność zdania: „Na kandydatów będzie czekało 982 miejsca, z czego niemal 400 przeznaczonych dla cywilów”. Czy brzmi ono właściwie, czy lepsza byłaby forma „Na kandydatów będą czekały 982 miejsca, z czego niemal 400 przeznaczono dla cywilów”? Z góry dziękuję za odpowiedź.

    Z poważaniem

    Agnieszka Wasilewska

  • Fleksja czy składnia?
    5.02.2019
    5.02.2019
    Szanowni Państwo,
    ostatnio natknęłam się w Internecie na następujące wypowiedzenie: Miejsce doprawdy niezwykłe – Muzeum Historycznym w Przasnyszu. Czy w tym równoważniku zdania mamy do czynienia z błędem składniowym? A może to błąd fleksyjny? Chodzi mi, rzecz jasna, o przydawkę historyczny w miejscowniku. Bardzo proszę o krótkie wyjaśnienie. Będę wdzięczna za odpowiedź.

    Z wyrazami szacunku
    Anna J.
  • geneza składni liczebników
    12.01.2010
    12.01.2010
    Witam,
    dlaczego mówimy: „Jest 1 milion” (to jasne, bo l.p.), ale „Są 2 miliony”, „Są 3 miliony”, „Są 4 miliony”, a potem: „Jest 5 milionów”, „Jest 6 milionów”, „Jest 7 milionów” itd.? Z czego to wynika?
    Pozdrawiam
  • dwojgu ludziom, ale dwojgiem ludzi – czemu nie dwojgiem ludźmi?
    3.12.2014
    3.12.2014
    Dzień dobry,
    wiem, że po formie narzędnikowej liczebników zbiorowych przepisowo następuje forma dopełniaczowa, ale chodzi mi o to dlaczego. Czy jest jakaś przyczyna umotywowana albo historią, albo analogią? Wydaje mi się, że tu „powinna’’ działać zasada zgody, konkretnie: dwojgiem ludźmi, a nie dwojgiem ludzi.
    Serdecznie
    Oscar E. Swan
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego